SEÇMEN DEMOKRASİYE KARŞI

Türkiye tarihinin en derin iç görüsünü, hepimizin sadece manken bir kız çocuğu olarak gördüğü Aysun Kayacı bir televizyon programında dile getirmiş bence. Son 20 yılın en iyi siyasi sorusuyla: "Benim oyumla dağdaki çobanın oyu bir mi?"

NTV'nin NTV olduğu dönemde yayınlanan bu programda, Müjde Ar ile Çiğdem Anad, soldan soldan gelerek kızı linç ettiler, linç sonra dalga dalga yayılarak büyüdü. Aslında Kayacı, 'solcu' ablalara bir yurttaşlık bilgisi dersi veriyordu ama o 'ablalar' kendilerinden o kadar eminlerdi ki, söylediklerini dinlemediler bile.

Şimdi ne düşünüyorlar, bilmek isterdim doğrusu. Birileri sorsa da öğrensek, eğlenceli olabilir cevapları.

Yıl, 2008 idi, 13 yıl önce.

Bugün, Kayacı'nın sözünü ettiği yurttaşlık sorunsalı, seçmen kalitesizliğini gösteren trajikomik sosyal medya videolarıyla ayan beyan ortada. Evet seçmen kalitesizliği diye bir konu vardır tüm demokrasilerde ve eksik demokrasili Türkiye memleketinde.

Meselâ Kasımpaşalı bu adam ve kahvedaşları.

Diğeriyse bu, Aysun Kayalı gibi, sarışın bir kadın. Görünürde AKPli profili değil ama yoksulların rol yaptığını söylüyor ciddi ciddi, AKTrol.

Oduncu gömlekli genç, kadını dinledikten sonra, Türkiye'nin yaşadığı varoluş krizine, kendi çözüm önerisini getiriyor: "Bunlar geri zekalı. Seçmen olmak için zeka testi yapılsın."

Amerika Birleşik Devletleri'nde 2016 yılında bir kitap yayınlandı.

Donald Trump'ın Başkan seçilmesinden iki ay önce çıkmış bir kitap bu. Yayıncısı Princeton Üniversitesi. Felsefeci Jason Brennan yazmış: 'Against Democracy' https://press.princeton.edu/books/paperback/9780691178493/against-democracy, Türkçesiyle 'Demokrasiye Karşı'.

Kitapta demokrasiye karşı fikirler geliştirilmiyor. Tam tersine, demokrasinin şimdiki kurgusunun ve seçmenliğin bugünkü tanımının demokrasiyi yok etmekte olduğunu iddia ediyor Brennan.

Bizim Aysun Kayacı'dan 8 yıl sonra, Amerikalı bir hoca çıkmış, Kayacı'yı teyit ediyor anlayacağınız. 'Solcu ablalar' ne düşünür acaba?

Bilgiye dayanarak iyiyi seçme rejiminin adı demokrasiyse, kimse bilgisiz oy veremesin diyor Brennan. Katılıyorum.

Tabii ki demokratik süreçlere duygular dahildir ama kültleştirme dahil olamaz çünkü o zaman bilgi çıkar, inanç, iman girer devreye.

ABD'nde Trump'a laf ettirmeyenlerle, Türkiye'de RTE'a laf ettirmeyenlerin kumaşı aynıdır anlayacağınız.

Ben de arttırıyorum o zaman.

Nüfusunun ancak yüzde 38'i gelir vergisi mükellefi olan Türkiye'de, vergi verenle vermeyenin eşit oy hakkı olması demokrasiyi imkansız kılıyor. Kuyumcunun asgari ücretliden az vergi verdiği bir ülkede demokrasi mi, geçiniz. Hatırlayın daha geçenlerde, zaten üç beş lira vergi veren 800 bin esnafın vergi mükellefiyetleri seçime hazırlık babında kaldırıldı. Rezilliktir.

Tabii ki Brennan dedi diye kimse sistem değiştirecek değil ama üzerinde düşünülmesi gereken bir çok saptama var yazdıklarında.

Türkiye'nin de düşünmesi gerekli. Anadolu İrfanı, #yerlivemilli, seçmenin sandık başındaki müthiş sağduyusu palavralarını geçiniz. Gelinen yer ortada. Ülke baştan sona yanarken, yakanı hala destekleyenlerin oranı hâlâ en az yüzde 25.

Baba Zula'nın Hopçe (https://open.spotify.com/track/6Cp2ynHzZ49ibCvXap5BU7?si=24d99b1a1a014143) parçasındaki gibi sorarsak...

Solist: "Adem uşağına bel bağlanır mı?"

Koro: "Bağlanırsa ağlanır."

Hele demokrasilerde zırıl zırıl ağlanır çünkü cehaletle inanç el ele tutuşursa her şeyi yıkacak habis bir güç ortaya çıkar.

Ki Türkiye'de çıktı ve habaset bu pisliği doğurdu.